TS EN 771-3 standardı, beton briketlerin özelliklerini ve test yöntemlerini belirler. Bu standart, yük taşıyan ve yük taşımayan beton briketlerin geometrik, fiziksel, mekanik ve dayanıklılık özelliklerini test etmek için kullanılır.
1. Geometrik Özellikler ve Görsel Kontrol
a) Boyut ve Şekil Toleransları (TS EN 771-3)
- Amaç: Briketlerin üretim hassasiyetini kontrol etmek.
- Yöntem:
- Uzunluk, genişlik ve yükseklik ölçülerek üretim toleranslarına uygunluğu belirlenir.
- ±3 mm tolerans içinde olmalıdır.
b) Görsel Muayene
- Amaç: Yüzey kusurlarını ve homojenliği incelemek.
- Yöntem:
- Çıplak gözle kontrol edilir.
- Çatlak, kırık veya ciddi yüzey bozuklukları olmamalıdır.
2. Mekanik Dayanım Testleri
a) Basınç Dayanımı (TS EN 771-3 / TS EN 772-1)
- Amaç: Briketin taşıyabileceği maksimum yükü belirlemek.
- Yöntem:
- Prizmatik numuneler kullanılır.
- Hidrolik pres makinesinde MPa cinsinden basınç dayanımı ölçülür.
- Yük taşıyan briketler için minimum basınç dayanımı: 3.5 – 10 MPa (kullanım amacına bağlı).
b) Eğilme Dayanımı (TS EN 771-3 / TS EN 772-6)
- Amaç: Briketin çekme kuvvetine karşı dayanıklılığını belirlemek.
- Yöntem:
- Numuneye üç nokta eğilme testi uygulanır.
- Minimum eğilme dayanımı: 0.3 MPa.
3. Fiziksel Özellikler
a) Hacim Yoğunluğu (TS EN 771-3 / TS EN 772-13)
- Amaç: Briketin birim hacim kütlesini belirlemek.
- Yöntem:
- Numune kurutularak ağırlığı ölçülür ve hacmine oranlanır.
- Hacim yoğunluğu: 800 – 2200 kg/m³ arasında olmalıdır.
b) Su Emme (TS EN 771-3 / TS EN 772-11)
- Amaç: Briketin su emme kapasitesini belirlemek.
- Yöntem:
- Numune suya batırılır, ağırlık değişimi ölçülerek su emme yüzdesi hesaplanır.
- Maksimum su emme oranı: %10 – %16.
c) Boşluk Oranı (TS EN 771-3 / TS EN 772-4)
- Amaç: Briketin içindeki boşluk oranını belirlemek.
- Yöntem:
- Briket içindeki delikler ve gözenekler ölçülerek boşluk yüzdesi hesaplanır.
- Maksimum boşluk oranı: %45.
4. Dayanıklılık ve Çevresel Etkiler
a) Donma – Çözülme Dayanımı (TS EN 771-3 / TS EN 772-22)
- Amaç: Briketin donma-çözülme döngülerine karşı direncini belirlemek.
- Yöntem:
- Numuneler 50 donma-çözülme döngüsüne tabi tutulur.
- Ağırlık kaybı %1’den az olmalıdır.
b) Termal İletkenlik (TS EN 771-3 / TS EN 1745)
- Amaç: Briketin ısı yalıtım performansını ölçmek.
- Yöntem:
- Isı akış ölçer cihazı kullanılarak briketin ısı iletkenlik katsayısı hesaplanır.
- Isıl iletkenlik katsayısı: 0.3 – 1.0 W/(m·K).
c) Ses Yalıtımı (TS EN 771-3 / TS EN 12354-3)
- Amaç: Briketin ses yalıtım performansını ölçmek.
- Yöntem:
- Laboratuvar ortamında ses dalgalarının briket içinden geçiş seviyesi ölçülür.
- Ses yalıtım değeri: 40 – 50 dB.
Özetle:
TS EN 771-3 standardına göre beton briketler, geometrik, mekanik, fiziksel ve dayanıklılık testlerine tabi tutulur. Önemli kriterler:
✅ Basınç dayanımı: 3.5 – 10 MPa
✅ Eğilme dayanımı: ≥ 0.3 MPa
✅ Su emme oranı: ≤ %10 – %16
✅ Boşluk oranı: ≤ %45
✅ Hacim yoğunluğu: 800 – 2200 kg/m³
✅ Donma-çözülme kaybı: ≤ %1
✅ Isıl iletkenlik: 0.3 – 1.0 W/(m·K)
✅ Ses yalıtımı: 40 – 50 dB
Bu testler, briketlerin uzun ömürlü ve dayanıklı olmasını sağlamak için uygulanır.
