TS 206 standardı, beton numunelerinin alınması, kür edilmesi ve basınç dayanımı gibi mekanik testlerini kapsayan bir standarttır. İşte TS 206 standardına göre beton deneyleri:
1. Numune Alma ve Hazırlık (TS 206-1)
- Taze betondan numune alınması
- Beton numuneleri, taze betonun homojen olarak dağıldığı kalıplara dökülerek hazırlanır.
- Silindir (150×300 mm) veya küp (150x150x150 mm) numuneler kullanılabilir.
- Numune alma işlemi, beton döküm esnasında ve uygun sıcaklık koşullarında yapılmalıdır.
2. Betonun Mekanik Deneyleri
a) Basınç Dayanımı (TS 206-1 / TS EN 12390-3)
- Amaç: Betonun belirli bir süre sonunda kaç MPa dayanım gösterdiğini ölçmek.
- Yöntem:
- Standart kür edilen silindir veya küp numuneler, belirlenen yaşa (7, 28 veya 90 gün) ulaştığında test edilir.
- Hidrolik pres makinesinde numune kırılarak basınç dayanımı hesaplanır.
b) Eğilme Dayanımı (TS 206-1 / TS EN 12390-5)
- Amaç: Betonun çekme dayanımını dolaylı olarak ölçmek.
- Yöntem:
- Prizmatik numuneler (100x100x400 mm veya 150x150x600 mm) kullanılır.
- İki noktalı eğilme testi uygulanarak kırılma anındaki gerilme değeri hesaplanır.
c) Yarılma Çekme (Brezilya) Deneyi (TS 206-1 / TS EN 12390-6)
- Amaç: Betonun çekme dayanımını belirlemek.
- Yöntem:
- Silindir numuneler (150×300 mm) kullanılır.
- Numuneye eksenel doğrultuda yük uygulanarak yarılma anındaki gerilme ölçülür.
d) Elastisite Modülü (TS 206-1 / TS EN 12390-13)
- Amaç: Betonun rijitlik ve elastik davranışını değerlendirmek.
- Yöntem:
- Silindir numunelere eksenel yük uygulanarak yük-deformasyon ilişkisi incelenir.
- Elastisite modülü hesaplanarak betonun esneklik kapasitesi belirlenir.
3. Betonun Fiziksel ve Dayanıklılık Deneyleri
a) Su Emme ve Boşluk Oranı (TS EN 12390-7)
- Amaç: Betonun porozitesini ve suya karşı dayanımını belirlemek.
- Yöntem:
- Numuneler belirli süre suya batırılır.
- Ağırlık değişimi ölçülerek su emme yüzdesi hesaplanır.
b) Donma-Çözülme Dayanımı (TS EN 12390-9)
- Amaç: Betonun düşük sıcaklıklara karşı dayanıklılığını ölçmek.
- Yöntem:
- Numuneler donma ve çözülme döngülerine tabi tutulur.
- Ağırlık kaybı ve dayanım değişimi değerlendirilir.
c) Karbonatlaşma Derinliği (TS EN 12390-10)
- Amaç: Betonun çevresel etkilere karşı ne kadar sürede karbonatlaştığını belirlemek.
- Yöntem:
- Kırılan beton yüzeyine fenolftalein çözeltisi uygulanır.
- Renk değişimi incelenerek karbonatlaşma derinliği belirlenir.
d) Su Geçirimsizlik (TS EN 12390-8)
- Amaç: Betonun su basıncına karşı direncini ölçmek.
- Yöntem:
- Beton numuneleri su basıncına maruz bırakılır.
- Numune içindeki su geçişi incelenerek geçirimsizlik belirlenir.
4. Kimyasal Dayanım Testleri
a) Sülfat Dayanımı (TS EN 12390-12)
- Amaç: Betonun sülfat etkisine karşı dayanıklılığını belirlemek.
- Yöntem:
- Numuneler sülfat çözeltisine batırılır.
- Zamanla oluşan hacim değişimi ve dayanım kaybı ölçülerek betonun sülfata dayanımı değerlendirilir.
b) Klorür İyon Geçirgenliği (TS EN 12390-11)
- Amaç: Betonun korozyona karşı koruyuculuğunu test etmek.
- Yöntem:
- Numuneler klorür çözeltisine maruz bırakılır.
- Klorür iyon geçişi ölçülerek betonun geçirgenliği belirlenir.
Özetle:
TS 206 standardı, betonun numune alımı, mekanik dayanımı, fiziksel ve kimyasal özellikleriyle ilgili deneyleri içerir. Bu testler, betonun yapı sektöründe güvenli ve dayanıklı olmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir.
